İçindekiler
Kiev’i biliyorsunuzdur… Son yıllarda popüler olan Lviv’i de duymuş, hatta yazın meşhur eğlencesi ile Ukrayna’nın Bodrum’u ya da Antalya’sı olarak bilinen Odessa’yı da pek muhtemel işitmişsinizdir. Peki ya Ukrayna’nın eski başkenti Kharkiv’i (Ukraynacada) ya da diğer adı ile Harkov’u (Rusçada) duydunuz mu?
Ukrayna-Rusya sınırına yakın konumda bulunan, Kiev’den sonra ülkenin en büyük 2. şehri olan Kharkiv (Türkçe okunuşu Harkov), şehirde bulunan 30’dan fazla üniversite ile tam bir öğrenci kenti olarak biliniyor.
Devasa parkları, her bir köşesinde aniden sizi karşılayan tarihi yapıları ile Ukrayna’da kesinlikle görmeniz gereken yerlerden birisi. Üstelik T.C. vatandaşları, pasaporta gerek kalmadan yeni çipli kimlikleri ile uçağa atlayıp Ukrayna’ya turistik gezi yapabiliyor.
Yaklaşık 1.5 milyon nüfusa sahip Kharkiv’e, Pegasus Hava Yolları’nın karşılıklı seferler düzenlediğini görünce hemen uçağa atladım ve 3 günlük güzel bir gezi yaptım.
Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan Kharkiv Uluslararası Havalimanı’na yaklaşık 2 saatte ulaştım. Gelir gelmez bir taksiye atladım ve 25 dakikada konaklayacağım otele geldim.
Kharkiv’e ulaşınca ilk anda başka bir ülkeye geldiğinizi; tarih kokan binalardan, Sovyetler Birliği dönemine ait izlerden, devasa cadde ve meydanlardan anlıyorsunuz. Değişen alfabeden bahsetmiyorum bile.
Otele gelir gelmez, uzunca zamandır yurt dışına çıkmaya özlem duyduğumuz günleri geride bırakıp içimdeki bitmek bilmeyen keşfetme duygusu ile hemen kendimi sokaklara bırakıyorum.
Kharkiv Uçak Bileti Ara
Eğer siz de bir an önce kendinizi Kharkiv sokaklarına teslim etmeyi düşünürseniz öncelikle dikkat etmeniz gereken durumları belirtmek istiyorum.
Kharkiv’e Gitmeden Bilmeniz Gerekenler
Öncelikle bazı konularda size uyarılarım olacak:
- Pandemiden dolayı Ukrayna’ya girişlerde otel rezervasyonu ve dönüş uçak biletinin yanında; aşı olmuşsanız “Hayat Eve Sığar” uygulamasından çıktısı alınmış olan aşı kartınız yanınızda olmalı. Aşı olmadıysanız son 72 saat içerisinde yapılmış negatif sonuçlu PCR testi gerekiyor. Bunlara ek olarak corona virüsü de kapsayan seyahat sağlık sigortanızın da olması lazım.
- Ukrayna’nın para birimi Grivna. Kasım 2021 itibarıyla 1 dolar 26 Grivna. Şehirde her köşe başında döviz bürosu bulabilirsiniz. Tabii ki çoğu yerde kredi kartınızla da ödeme yapabilirsiniz.
- Ulaşım için inanılmaz güzel metrolarını kullanabilirsiniz. Ama dilerseniz UBER, OnTaxi gibi uygulamaları da kullanarak ulaşımınızı sağlayabilirsiniz.
- Neredeyse hiç kimse İngilizce konuşmuyor. O yüzden yerel halk ile sohbet edemeseniz de birkaç Rusça kelime bilirseniz faydanıza olur. Bakın Ukraynaca demedim, Rusça dedim. Çünkü Kharkiv’de herkes Rusça konuşuyor.
- Mutlaka bir çeviri uygulamasını da telefonunuza indirin. Çünkü çok fazla kullanmanız gerekecek.
- Konaklama konusunda her bütçeye uygun yerler var. Ama lokasyon olarak nereyi seçelim derseniz söyleyeyim: Termometre Meydanı olarak bilinen, meşhur termometrenin olduğu yere yakın her tesis, konum olarak iyidir.
- Ne zaman gidilir derseniz: Karasal iklim hâkim olduğu için en güzel zamanların bahar ayları olduğunu söylüyorlar. Şahsen ben de bir eylül ayında gittim ve havası o kadar temiz, gezmesi o kadar keyifliydi ki… Eğer kışın giderseniz her daim karlı ve soğuk bir hava ile karşılayacağınızı bilmenizi ve bu şartlara göre önlemlerinizi almanızı öneririm.
Baştan itiraf edeyim: Daha önceden Ukrayna’daki Kiev, Lviv ve Odessa gibi şehirleri de gördüm. Ama en sakini, en huzurlu ve dingini kesinlikle Kharkiv oldu. Bu yüzden Ukrayna planı yapıp Kharkiv’i listenize alırsanız aşağıda önerdiğim tüm keşiflerimi dikkate alın.
Hazırsanız Kharkiv’de mutlaka deneyimlemeniz gerekenleri anlatayım.
Müzeyi Andıran Metro Duraklarını Gezin
Rusya ve Ukrayna gibi ülkelerin, Sovyetler Birliği döneminden kalan en şaşırtıcı noktaları kesinlikle metro istasyonları.
Kiev’de olduğu gibi Kharkiv’de de metro durakları fantastik derecede büyüleyici. Zaten Kiev’den sonra ilk metro hattı Kharkiv’de inşa edilmiş. (22 Ağustos 1975)
“Sadece metro duraklarını gezmek için 1 gün ayırın!” desem abartmış olmam herhalde.
8 Grivna (2021 yılı için) ödeyerek yerel halkın yaşamlarını görecek şekilde hem metro duraklarını gezebilir hem de bu muhteşem duraklara hayran olabilirsiniz.
Kharkiv’de 3 farklı metro hattı bulunuyor. Yaklaşık olarak 30 farklı durak olsa da benim size önerim; Akademika Barabashova, Kyivska, Pushkinska metro duraklarını mutlaka görmeniz.
Devasa Parklarda Kaybolun
Bir şehirde yaşamak için en güzel sebep, bunaldığınız anda nefes alabileceğiniz yerlerin olmasıdır. İşte, Kharkiv bunu fazlası ile size sunuyor.
Klasik Ukrayna şehirlerinde olmazsa olmaz huzur dolu alanlardan birisi olan büyük ve geniş parklar, Kharkiv’de de bulunuyor.
İnanın, neredeyse her bir mahallede devasa parklar var. Bahsettiğim parklar, bir ucundan diğerine 5-10 dakikada ulaşılacak şekilde olanlardan değil. Bazı parkları saatlerce gezseniz anca bitirebiliyorsunuz.
Bu parkların en başında kesinlikle Maxim Gorki Parkı geliyor. Burası sadece bir park değil, aynı zamanda kocaman bir şehir desem yeridir.
İçerisinde eğlence parkı, lunapark, teleferik, kafeler, onlarca sakin alan bulunuyor. Bence Kharkiv’de en seveceğiniz yer burası olacak. Gezmek için en az yarım gün ayırın. Üstelik giriş ücretsiz.
Eğer şehrin tam kalbinde dolaşıyorsanız adresiniz Shevchenko Parkı olsun. Burası da Gorki Parkı kadar güzel. İçerisinde huzur dolu köşeler, çocuklar için parklar ve küçük de bir göl bulunuyor.
Zamanınınız varsa ve bu parklar size yetmediyse -ki hiç sanmıyorum- biraz daha dışarıya çıkıp Botanik Bahçesi’ni de ziyaret edebilirsiniz. Özellikle bahar dönemlerinde bu parka giderseniz doğanın rengarenk güzelliklerine ve renk cümbüşüne şahit olabilirsiniz.
Gece Hayatını Yaşayın
Ukraynalıların en sevdikleri şey, sanırım gece hayatında eğlenmek. Sadece club’larda veya barlarda eğlenmiyorlar, aynı zamanda herhangi bir restoranda müzik olunca da eğlenmeyi ya da sokakta en küçük bir sanatsal gösteride dans etmeyi çok seviyorlar.
Kharkiv gece hayatında eğlenceli anlara şahit olabileceğiniz birçok mekân bulunuyor. Mekanların bazıları giriş ücreti isterken bazıları ise minimum harcama sözünüze göre giriş ücreti talep etmiyor. Ayrıca akşamları farklı mekanları görmek isterseniz sadece 15-20 dakikalık araç yolculuğu ile farklı farklı müzikler, dans gösterileri yapan mekanları da deneyimleyebilirsiniz.
Bu arada rezervasyon yaptırmanızı öneririm. Çoğu yer, özellikle hafta sonları tıklım tıklım oluyor ve rezervasyonsuz almayabiliyorlar.
“Gece eğlenmek için nereye gidelim?” derseniz mesela hemen şehir merkezinde bulunan Panorama çok güzel eğlenebileceğiniz yerlerden birisi. Burası hem bir restoran hem de akşam 11’den itibaren gece kulübü formatına bürünüyor ve eğlence sabaha kadar sürüyor.
Daha çok Rus müziklerin çaldığı mekanda, gece hayatı günün ilk saatlerine kadar devam ediyor. Yeme içme fiyatları, sanırım Kharkiv’de gittiğim çoğu yere göre oldukça uygun.
Eğer başka nereye gidelim derseniz bir başka gece kulübü alternatifi olarak Radmir veya Bolero gibi mekanları da değerlendirebilirsiniz.
Bu mekanlara giriş ücreti 100-400 Grivna (2021 yılı için) arası değişiyor. Hafta içi yine bir nebze sakin oluyor, ama özellikle cuma ve cumartesi akşamı çok kalabalık.
Harika Yemekler Tadın
Kharkiv’de bir gün bile aç kalmadım. Aradığınız bütün mutfakları bulabilirsiniz. Harika restoranlarda dünyanın dört bir yanından lezzetleri tadabileceğiniz, geniş seçenekleri olan bir kent burası.
3 öğün farklı mutfakları tadıp neredeyse hiç kötü yemek yemedim diyebilirim. Fiyatlara gelecek olursak: 100-300 Grivna (2021 yılı için) arasında birçok farklı mutfaktan yemekler tadabilirsiniz.
Şahsen Kharkiv’de deneyimlediğim ve size önerebileceğim yeme&içme yerleri:
- 44 Favorite Place’de et yiyin. İster dinlendirilmiş ister normal. Etleri harika pişiriyorlar.
- Yaposshka’da suşi yiyin. Bu restoranı da çok övmüşlerdi ve özellikle suşileri çok lezzetliydi.
- Forchino’da pizza yemeden dönmeyin. İtalya’daki pizzalar kadar lezzetli. Şehrin en iyi İtalyan restoranlarından birisi olarak nam salmış.
- Lviv Handmade Chocolate’ye tatlı için uğrayın. Ukrayna’nın en meşhur kafelerinden. Neredeyse her şehirde şubeleri var. Ukrayna’ya gelince mutlaka uğranılması gereken duraklardan.
- Keza Lviv Croissants da öyle. Lviv’den çıkmış bir marka burası ve yine her şehirde restoranları bulunuyor. Burada kruvasan yemeden asla dönmeyin. Bu zamana kadar yediğiniz bütün kruvasanları unutun. Son yıllarda bu kadar lezzetli kruvasan yemedim dediğim mekan burası.
- Eğer biraz yerel tatlar, içecekler ararsanız Sloboda isimli restorana uğrayın.
- Churrasco Bar’da sınırsız et deneyimini yaşayın. Gündüz ve akşam hem fiyatları hem de et seçenekleri farklılık gösteriyor. Gitmeden önce restoranı arayıp bilgi alabilirsiniz. Gündüz et seçeneği daha az oluyor, ama fiyatı da daha uygun oluyor tabii.
- Neredeyse her şehirde bulunan, her gelenin mutlaka uğradığı Drunk Cherry’de vişne likörü için.
- Some like it hot’ta kahvaltı yapın ve kahve için.
- Aroma Kava’da da kahve içebilirsiniz, ama bize çok şubeleşmiş geldi. O kadar da sevemedik. Gün içerisinde canınız kahve çekerse siz yine de uğrayın.
Kafelerde Oturup Kharkivlilerin Günlük Yaşamlarını İzleyin
Ukrayna’da gördüğüm kafe sayısını son zamanlarda hangi ülkede gördüm, inanın hatırlamıyorum.
Kharkiv’e gelince… Daha çok öğrenci kenti olduğu için bu denli yaygın kafeler var sanıyordum. Ama diğer şehirlere de gidince gördüm ki Ukraynalılar kafelerde oturmayı, sohbet etmeyi, bir bardak kahve alıp parklarda oturmayı çok seviyorlar.
Kharkiv’de Sumska Caddesi boyunca yer alan kafelere oturun. Oldukça lezzetli kahve yapan kafelerin tadına varın. Yoldan geçen insanları izleyin. Kendinizi, bir kitabın sayfalarından birisini okurken sanki o okuduğunuz yere ve âna ışınlanmış gibi hissedeceksiniz.
Duyduğuma göre Ukraynalılar sosyalleşmeyi, dışarıda olmayı çok seviyorlarmış. O yüzden son zamanlarda bu denli kafe açılmış. Kafeler hem yazları hem de kışları tıklım tıklım oluyormuş.
O yüzden Kharkiv’de gezerken gördüğünüz her kafeye girip Ukrayna halkını, tasarım harikası kafelerini mutlaka görün. Dillerini anlamasınız da sohbet eden güler yüzlü insanları izleyerek, hatta konuşmaya çalışarak gündelik hayatın bir parçası olun.
Tarihi Dokuya Hayran Olun
Kharkiv’in gezilecek yerleri gez gez bitmez cinsten değil elbette. Ancak daha çok Sovyetler Birliği döneminin izlerini görebileceğiniz şaşaalı siyasi ve dini yapılara, meydanlara ev sahipliği yapan noktaları hayli fazla.
Kharkiv’de gezilecek tarihi yerlerin başında kesinlikle “Derzhprom” geliyor. Sovyetler Birliği döneminde, 1928’de inşa edilen binanın ismi, aslında “Sanayi Sarayı” anlamına geliyor.
20. yy’nin ortalarında inşa edilen yapıyı bu denli önemli kılan şey, o dönemlerde Sovyetler Birliği’nde inşa edilen en büyük gökdelen olması. Hatta Avrupa’nın da en büyük yapılarından birisi olarak inşa edildiği söyleniyor. O yüzden Kharkiv’e gelince mutlaka görülmesi gereken, hatta içerisini de gezebileceğiniz yapıların başında Derzhprom geliyor.
Mirror Stream de Kharkiv’deki önemli noktalardan. Her ne kadar görsel albenisi olmasa da Kharkiv için tarihi bir öneme sahip. Çünkü 1947 yılında yapılmış, UNESCO koruması altında ve aynı zamanda Kharkiv’in en önemli sembol yapılarından birisi. Çeşmeyi bu denli önemli kılan şey, 2. Dünya Savaşı zaferinin anısına yapılmış olmasıymış.
Yine söyleyeyim: Bana sorarsanız çok da etkileyici bir albenisi yok. Hemen arkasındaki Myrrh-Bearers Church (Kutsal Mür Taşıyan Kadınlar Kilisesi) çok daha güzel görünüyor diyebilirim. Mutlaka yine bu kilisenin içini görmeden dönmeyin.
Kharkiv’de bolca meydan var demiştim. İşte, en önemlilerinden bir tanesi Özgürlük Meydanı yani Svobody Square, Avrupa’nın en büyük meydanlarından birisi olarak biliniyor.
Biz gittiğimizde sadece hafta sonları kurulan tezgahlar ve yemek alanları vardı. Ama normalde konserler, etkinlikler burada organize ediliyormuş.
Bir diğer meydan olan Anayasa Meydanı, diğer adı ile Maidan Konstytutsii, Kharkiv’in tam kalbinde yer alıyor.
Tarih Müzesi, Bağımsızlık Anıtı ve termometre burada bulunuyor. Burayı daha çok halkın buluşma ve toplanma alanı gibi düşünebilirsiniz, ama özellikle etraftaki güzel yapılar ile fotoğraf çekmeyi sevenleri kendine hayran edebilecek detaylara sahip.
Holy Annunciation Katedrali; hemen Lopan Nehri’nin karşısında yer alan, 19. yy’de inşa edilmiş, Ukrayna’da yaşayan Ortodokslar için en önemli dini mabetlerden birisi. Kharkiv’de görülmesi gereken en önemli yapıların başında geliyor.
Sumska Caddesi’ni Gece Gündüz Yürüyün
Kharkiv’in tam merkezi neresi deseniz, sanırım bu caddenin tamamı derim. Sağlı sollu kafeler, restoranlar, mağazalar. Aradığınız her şeyi Sumska Caddesi boyunca bulabilirsiniz.
İşte, bu cadde boyunca yürürken hem tarihi yapılara şahitlik edeceksiniz hem de Kharkiv’de yaşayan halkın gündelik koşuşturmasına şahit olacaksınız.
Bu arada cadde gündüzleri ayrı, akşamları ayrı güzel oluyor. Caddeyi akşamları, ışıklar ve mural sanatı ile süslenmiş binalar çok daha güzel hale getiriyor.
Pek muhtemel, cadde boyunca yer alan Opera Binası’nın önünde mutlaka bir etkinliğe denk gelirsiniz. Dillerini bilmeseniz de dans eden güler yüzlü insanların eğlencesini izleyin.
Hatta zamanınız varsa opera binasında bir etkinliğe katılın. Neredeyse her iki günde bir etkinlik oluyormuş. Bizim zamanımız yoktu, ama sizin güzel bir bale gösterisine denk gelmeniz pek muhtemel.
Zamanı Olanlar Bunları da Yapsın
Diyelim daha fazla zamanınız var ve Kharkiv’i biraz daha yaşamak istiyorsunuz. O halde bu önerilerimi de dikkate alın:
- Lopan Nehri ve Kharkiv Nehri boyunca yürüyüp sessiz sakin kıyılarda dolaşabilirsiniz.
- Eğer alışveriş yapmak isterseniz Sumska Caddesi üzerinde bulunan Ave Plaza’ya gidebilirsiniz. Aradığınız çoğu marka ve yerel ürünleri burada bulabilirsiniz
- Tsentralny Rynok yani Merkez Pazar; halkın alışveriş yaptığı, et-balık-tavuk ve meyve-sebze satılan bir alan. Kharkiv’de yaşayan halkın gündelik hayatını görüp satılan ürünlere göz atmak için uğrayabilirsiniz.
- Eğer artık tam anlamı ile Kharkiv’e doymuşsanız ve başka bir yere gidelim diyorsanız Başkent Kiev’e harika bir tren yolculuğu yapmanızı öneririm.
Ukrayna’da tren hatları oldukça yaygın ve trenle gezmek çok keyifli. Kharkiv-Kiev rotasında tren bileti fiyatları genelde 400-600 Grivna (2021 yılı için) ve yolculuk yaklaşık 5 saat sürüyor. Her gün bu rotada tren bulabiliyorsunuz.Ukrayna Demir Yolları’nın web sitesinden rezervasyon yapabilir, ayrıntılı saat ve fiyat bilgilerini görebilirsiniz.
Kharkiv; düzenli şehir planlaması, geniş park ve meydanları, harika restoranları, bitmek bilmeyen gece hayatı ve sıcak kanlı hoşsohbet insanları ile çok sevdiğim bir Ukrayna şehri oldu. Özellikle şöyle hafta sonları bir yerlere kaçalım, biraz kafamız dağılsın derseniz mutlaka Kharkiv’i rotanıza dahil edin. Eminim ki bambaşka alfabe görmek, o güzelim parklarda oturmak size de iyi gelecektir. Şimdiden keyifli bir gezi geçirmenizi diliyorum.
Hayal edin, düşün peşine…
Bu öneri ile yazımızın sonuna geliyoruz, ancak okumaya devam etmek istiyorsan Avrupa’nın Daha Az Ziyaret Edilen Şehirleri: Avrupa’daki Gezi Rotaları yazımıza geçebilirsin.
