İçindekiler
“Bir bilet iki şehir” serimizin yeni durakları Şanlıurfa ve Gaziantep. İsimleri görünce bu turun lezzet ve tarih dolu olduğunu anlamışsındır. En sevdiğimiz seyahat “hack’lerinden” olan tek uçak biletiyle Mezopotamya’nın en kadim iki şehrini yani Şanlıurfa ve Gaziantep’i tek seferde keşfetmenin ipuçlarını paylaşacağız.
Gezimize Şanlıurfa’dan başlayacağız. Burada hem tarihi noktalara hem de mideyi bayram yerine çevirecek eğlenceli duraklara uzanacağız. Arada Fırat Nehri’ni seyrettikten sonra Gaziantep’e geçip muhteşem müzeleri ve lezzetli yemekleri keşfedeceğiz. Rotayı Urfa’dan başlatıp Antep’te bitirmemizin stratejik bir sebebi var.
Not: Vegan ve vejetaryenler için lezzet olarak uygun duraklar olmayabilir.
O zaman ilk olarak ucuz Şanlıurfa uçak biletimizi alalım, sonrasında da seyahatimizi planlayalım.
Şanlıurfa Uçak Bileti Ara
Şanlıurfa: Gezecek Yer Çok, Yiyecek Yemek Bitmez
şanlıurfa gezilecek yerler
Şanlıurfa’da uçaktan inince “Peygamberler Şehri” olarak anılan Urfa’nın tarih kokan topraklarına ulaşmış olacaksın. Burasının havası suyu bambaşka. Bir anda kendini tarihin sıfır noktasında bulabilir, sonrasında Fırat’ın Mezopotamya Ovası’ndan kıvrılışını görebilirsin.
Şanlıurfa hem yurt içinde hem de yurt dışında “Göbeklitepe” ile anılıyor. Çünkü burası dünyanın bilinen en eski tarihi yapısı. Şehir merkezine biraz uzak olsa da 12.000 yıllık bu durağı mutlaka görmen lazım.
Göbeklitepe
Balıklıgöl de Şanlıurfa’da mutlaka görmen gereken yerler arasında bulunuyor. Burası kutsal bir alan olarak kabul ediliyor. Buradaki balıkları beslemek isteyebilirsin.
Şanlıurfa’da yapman gereken bir diğer şey ise muhteşem bir gelenek olan sıra gecesine katılmak. Eğlenceli yöresel müzikler, davullar, zurnalar ve lezzetine doyulmaz kebapların eşlik ettiği bu kültür şölenini kaçırma deriz.
Şanlıurfa’da Kahvaltı: Şölen Başlasın
Şanlıurfa kahvaltı
Bu bir lezzet rehberi yazısı olduğu için yemeklere odaklanarak ilerliyoruz. Kahvaltıdan başlamak istedik. Burada kahvaltılarda kruvasan yerine ciğer oluyor. Sabahın en erken saatlerinde ciğerciler kahvaltı yapmak isteyenlerle dolup taşıyor. Ciğer konusu çok hassas. Burada Balıklı Göl yakınındaki Ciğerci Aziz Usta’ya gidebilirsin.
Tabii ciğerli kahvaltıyı Gaziantep’e bırakmak istersen Şanlıurfa’nın da elbette bir kahvaltı sofrası var. Köprübaşı Kahvaltı Salonu en sevilenler arasında. İsotlu reçel, tırnak pide, tandır lavaş, zahter, sürk (baharatlı çökelek) diye uzayan bir listenin en güzel örneklerinin yer aldığı kahvaltı sofrasına oturup ardından menengiç kahveni yudumlayabilirsin. Kahvaltı yapmak ya da sadece kahve içmek için Gümrükhan gibi tarihi hanları da tercih edebilirsin.
Şanlıurfa’da Öğle ve Akşam Yemekleri: Önce Midede Yer Açılsın
Patlıcan Kebabı
Kahvaltıyı uzun tutup iyice doyduysan öğlen pek bir şey yemeden son sürat gezmeye odaklanabilirsin. Bu yemek molasında başta bahsettiğimiz Göbeklitepe ve Balıklıgöl’ü ziyaret edebilirsin. Birkaç gün vaktin varsa listene Eyyüp Peygamber Camii ile Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi’ni de ziyaret etmeni öneriyoruz. Burası için boşuna “Peygamberler Şehri” denmiyor. Her durakta başka bir hikaye, başka bir efsane var. Mevlid-i Halil Külliyesi ve Döşeme Camii de mutlaka görülmesi gereken yerler arasında bulunuyor.
Gezi planını yaptıktan ve gezip midede yer açtıktan sonra geriye yemek-içmek kalıyor. Bir akşamı mutlaka sıra gecesine ayırman lazım. Sınırsız çayla taçlanan bu gecelerin ana konuğu, müziğin ritmini asla kaçırmayan davul ve etli çiğ köfte oluyor. Genellikle otellerin böyle etkinlikleri var, ama gitmeden önce mutlaka bu konuyu oteline danışmanı öneririz.
Urfa’dan patlıcanlı kebap yemeden dönmek yasak. Urfa kebabı, patlıcanlı kebap, baklava… Bunların hepsinin mutlaka denenmesi lazım. Altın Lokantası’nı kebaplar için tercih edebilirsin. Baklava ve şıllık tatlısı (Urfa’ya özel cevizli bir tatlı) için de Çulcuoğlu’na gidebilirsin. Çulcuoğlu’nda sadece baklava yok, tek bir yerde tatlını ve yemeğini yemek istersen burayı tercih edebilirsin.
Urfa kebap
Şimdi, Şanlıurfa’dan yola çıkıp Gaziantep’e varma zamanı. Yol üstünde Urfa’nın bir başka güzel durağı olan Birecik var.
Birecik: Tescilli Lezzet Tadımı
Birecik ilçesinin coğrafi işaret tescilli haşhaş kebabı hemen yolunun üstünde. Bu lezzeti de denemeden olmaz. Aklın karışmasın, kebabın içerisinde haşhaş yok. Kuzu eti ve sebzelerin zırhtan geçirilerek odun ateşinde pişirildiği bu kebap, Şanlıurfa’nın özel lezzetleri arasında bulunuyor. Birecik’te haşhaş kebabı için Cevdet Usta’nın Yeri’ni tercih edebilirsin. Burada sana Fırat Nehri manzarası eşlik edecek.
Gaziantep: Gastronomi Başkentimize Hoş Geldiniz
Birecik’ten 45 dakika daha yola devam edince Gaziantep’e ulaşmış oluyorsun. UNESCO tarafından tescillenen mutfağından dolayı gastronomi başkenti desek hata yapmamış oluruz diye düşündük. Yemekleri yedikten sonra kararı sana bırakıyoruz.
Gaziantep de aynı Şanlıurfa gibi tarihi bir durak. Mezopotamya Ovası’nın iki güzeli… Birbirine hem çok yakın hem de karakter olarak bir o kadar farklı. Antep’e adım atar atmaz ilk durağın, dünyanın en önemli mozaik müzelerinden biri olan Zeugma Mozaik Müzesi olmalı. O meşhur “Çingene Kızı” mozaiğiyle göz göze gelmenin bu gezinin en büyüleyici anlarından biri olacağına eminiz.
Sonrasında rotanı Bakırcılar Çarşısı’na çevirebilirsin. El işçiliğinin ne kadar önemli olduğunu burada görebilmek mümkün. Aynı ritimde akan sesler, binbir çeşit el işi bakır ürün burada. Yorgunluk atmak için asırlık Tahmis Kahvesi’nde bir menengiç kahvesi içmek de Antep ruhunu yakalamak için şart.
Gaziantep’te Kahvaltı: Kahvaltının Bazı Sınırları Aşılacak
Öncelikle “Beyran bir çorba değildir!” düsturunu edinmemiz gerekiyor. Zira Gaziantep’te beyran, sabahları yenen bir yemek olarak konumlanmış çoktan. Metanet Lokantası’na gidip beyran ile güne başlayabilirsiniz. Tabii ciğer burada da kahvaltıların baştacı konumunda yer alıyor.
Küşleme Kebaphan; kahvaltıda ciğerden bal-kaymağa, zahterden yoğurtlu kahvaltılıklara kadar uzanan bir seçki sunuyor. Evet, ne yiyeceğine karar vermek zor ve kahvaltının bazı sınırları Gaziantep’te aşılacak. Müze konusunda Gaziantep’in önemli olduğunu söylemiştik, ancak Peynir Müzesi herkese sürpriz olabilir. Kahvaltı için Peynir Müzesi’ni ziyaret edip farklı çeşitlerde yer alan özel Gaziantep kahvaltısını deneyebilirsin.
Gaziantep’te Öğle ve Akşam Yemeği: Kebapta Yüksek Lisans
Şiş kebap
Kahvaltıda sınırları zorladık. Peki ya duracak mıyız? Tabii ki hayır. Gaziantep’te “tokum” kelimesi pek kabul görmüyor. Şehri gezerken burnuna gelen kokuları takip ettiğinde kendini bir kebapçıda bulman an meselesi. Kebapta yüksek lisans yapmak için doğru okuldasın.
Burada öğle veya akşam yemeği için rotanı Kebapçı Halil Usta’ya çevirebilirsin. Zeugma Müzesi’nin hemen arkasında yer alan bu mütevazı dükkan, küşleme (koyunun omurgasından çıkan sinirsiz, lokum gibi bir et) konusunda bir dünya markası. Yanına gelen o meşhur bakır kasedeki kaşık salatası ise kebabın en iyi ekürisi.
Beyran yemeği
İmam Çağdaş ise hem turistlerin hem de yerlilerin buluşma noktası. Özellikle Ali Nazik kebabı ve sarımsaklı Antep lahmacunu burada bir başka seviyede. Urfa’da yediğin soğanlı lahmacun ile buradaki sarımsaklı lahmacunu kıyaslayıp tarafını seçmek ise sana kalmış.
Gaziantep’te Tatlı: Bir Küçük Baklava Meselesi
baklava çeşitleri
Tatlı konusuna ayrı bir başlık açmak istedik. “Baklava kimin?” diye yıllarca tartışıldı duruldu, bazen Baklavaki bile dendi… Avrupa Birliği’nden coğrafi işaret tescilini alan ilk Türk ürünü olarak Gaziantep bu tartışmaya son noktayı çoktan koydu. O yüzden pasaport sormaya gerek yok, baklavanın evi burası.
Gaziantep’te baklava yemek sadece tatlı yemek değildir, bir ritüeldir. Çatalı ters çevirip batırdığında o meşhur “hışş” sesini duyman lazım. İşte o ses, emin ol ki mutluluğun sesidir. İster çatalla ye ister elinle, baklava yerken taban kısmının damağına değmesi şart. Emin ol, böyle yersen daha çok keyif alacaksın.
Katmer tatlısı
Adres konusunda seçenek çok, ama hata payı yok. Fıstıklı katmer için Katmerci Zekeriya Usta’ya gidebilirsin. Eğer şöbiyet seviyorsan istikamet Zeki İnal. Ancak küçük bir bilgi verelim: Burası butik çalışır, öğleden sonraya kalırsan tezgahı boş bulabilirsin. Elini çabuk tutmanı öneririz. Klasik kare baklava, özel kare ve havuç dilimi için ise Koçak Baklava ya da Tarihi Elmacı Pazarı’ndaki Güllüoğlu seni bekliyor.
Yazının başında “Dönüşü Antep’ten yapmamızın sebebi var.” demiştik ya, işte sebebi o kutular. Eve dönerken sevdiklerini (ve kendini) mutlu etmek için paket yaptıracaksın. Burada sana bir uzman tavsiyesi olarak yolculuk için “kuru baklava” tercih etmeni öneririz. Şerbeti biraz daha az olduğu için hem yolda akma yapmaz hem de çıtırlığını daha uzun süre korur. Bir de Fıstık Çarşısı’ndan mutlaka fıstık al. Zaten burada gezerken esnaf sana sürekli fıstık ikram edecek, dayanamayacaksın.
Artık elinde baklava kutuları, damağında fıstığın o yoğun tadı ve hafızanda Mezopotamya’nın büyüleyici manzaralarıyla eve dönme vakti. Bir biletle iki şehir, binlerce yıllık tarih ve sayısız lezzet… Bu rotayı tamamladığında sadece gezmiş değil, adeta bir gastronomi ve kültür kampını bitirmiş olacaksın.
Bizim önerilerimiz burada son buluyor, ancak okumaya devam etmek istersen “Bir Bilet İki Şehir: Kapadokya Gezisi ve Elazığ Gurme Turu” başlıklı yazımızı okuyabilirsin.
