Otomatik Pilot
Otomatik Pilot Nedir?
Otomatik pilot ya da İngilizcesi ile autopilot, aracın hidrolik, mekanik ve elektronik sistemlerini kullanarak uçağı sadece belirli şartlar altında yönetebilen yazılım veya araçtır. Uçuş planını takip edebilen bu sistem, hız ve yüksekliğin yanı sıra uçağın burnunun baktığı yeri (heading) de sabitleyebilir. Pilotlar, kalkış ve iniş noktaları dışında çoğunlukla uçağı otomatik pilot tarafından kontrollü olarak yönlendirir. Yolcu uçakları, otopilot sisteminin en sık kullanıldığı taşıtlardır.
Otomatik Pilot Ne İşe Yarar?
Oto pilot, uçaklarda kalkış hariç diğer çoğu kontrol mekanizmasında rol alabilir. Genel olarak uçağın ağırlık merkezi etrafındaki hareketini denetler ve uçağı güvenlik parametrelerine göre yönlendirir. Uçuş öncesinde hazırlanan rota verisi bu yazılıma yüklenir. Pilot tarafından görev verildiği andan itibaren de bu rota dahilinde uçağı kontrol eder. Uçaklar; tek eksenli, iki eksenli ve üç eksenli olmak üzere üç farklı tip otomatik pilot yazılımlarına sahip olabilir. Yeni nesil hava araçları, geliştirilmiş üç eksenli otomatik pilotlar ile yönlendirilebilir. Bu tür oto pilotlar, dönüş ve yatış hareketleri ile beraber dümeni kontrol ederek sapma hareketini yönlendirebilir. Modern sistemlerde klasik uçuş manevralarının çoğunu otomatik pilot gerçekleştirebilir. Tırmanış uçuşu ve alçalış uçuşu ise çok ekstrem durumlar dışında pilotlar tarafından yönlendirilir. Otomatik pilot, tüm işlemleri pilotun komutları doğrultusunda gerçekleştirir.
Otomatik Pilot Ne Zaman Devreye Girer?
Otomatik pilot, kalkıştan bir süre sonra devreye girer ve inişten bir önce kapatılır. Bunun dışında yardımcı pilot olarak pilotun görüş alanının azaldığı ya da uçuş sisteminin arızalandığı noktalarda da pilotun kontrolünde olmak üzere devreye girebilir. Bu yazılımın yetkileri uçaktan uçağa göre değişebilir.
Otomatik Pilot, Bir Uçağı İndirebilir mi?
Gerekli komutlar doğrultusunda uçağı indirebilir. Buna otomatik iniş sistemi denir. Uçak zorlu şartlar altında iniş yapmaya çalışıyorsa -örneğin görüş açısını tamamen kapatan sis gibi bir durum varsa- ILS (Instrument Landing System) yardımı ile uçağın inişi, belirli güvenlik parametreleri doğrultusunda gerçekleştirilir. Bu tür durumlarda uçağın diğer sistemleri ile birlikte hareket eden oto pilot, kokpit ekibinin kontrolünde inişi sağlar.
