Efes Antik Kenti

Efes Antik Kent, Türkiye’nin en önemli antik kentlerinden biri olmasının yanı sıra dünyanın yedi harikasından biri olan Artemis Tapınağı’nın da ev sahibi. Yüzyıllar boyunca yerleşim yeri olarak kullanılan Efes, tarihin en iyi kent planları arasında gösteriliyor. Tamamıyla mermerden yapılan antik kent, mimari yapıları ile de oldukça göz doldurucu. Her adımda tarihin kalıntılarına rastlayacağınız Efes Antik Kent’te Celcus Kütüphanesi, Antik Tiyatro, Kral Yolu, Meryem Kilisesi gibi görülmesi gereken birçok yapıt bulunuyor. İzmir’in Selçuklu ilçesinde bulunan Efes’i keyifli ve rahat bir şekilde gezmek isteyenler için en uygun zaman mayıs ve eylül arası.  

UCUZ UÇUŞ BUL

Görkemini Koruyan Efsane

Cilalı Taş Devri’nde Amazon ile adlandırılan kadın savaşçılar tarafından kurulduğu rivayet edilen Efes’in adının da Ana Tanrıça Kenti denilen Arzawa Krallığı’nın Apasas şehrinden geldiği söyleniyor. İlk olarak kimin tarafından kurulduğu tam olarak kanıtlanamasa da Efes; Helenistik, Roma ve Bizans, Osmanlı ve Beylikler döneminde yaşayanlara ev sahipliği yaparak 9 bin yıl boyunca yerleşim yeri olarak kullanılmış. 

Coğrafi konumu ile doğu ile batı arasında önemli bir nokta olan Efes, dönemin önemli liman kentlerinden biri olmuş. Bu özelliği ile ticaretin kalbi haline de gelen Efes, 250 bin kişilik nüfusu ile popülerliğini arttırmış ve Roma döneminde Asya’nın başkentliğini yapmış. Efes, bu dönemde dünyanın dört büyük kentinden biri olarak da sayılıyordu.

Bizans ve Selçuklu dönemlerinde yaşanan doğa olaylarının yanı sıra ihtiyaçlara göre de birkaç kere yer değiştiren Efes, toplamda bin 600 hektarlık geniş bir alanda hâkimiyetini sürdürmüş.

Efes; Çukuriçi Höyük, Ayasuluk Tepesi (Selçuk Kalesi, St. John Bazilikası, İsa Bey Hamamı, İsa Bey Camii, Artemision), Efes Antik Kenti ve Meryem Ana Evi ile 2015 yılında UNESCO Dünya Miras Listesi’ne girdi. Efes, Türkiye’nin listeye giren yerlerinde 15. sırada yer alıyor.

Efes’e Nasıl Gidilir?  

Pegasus Hava Yolları’ndan alacağınız İzmir uçak bileti ile istediğiniz zaman Efes’e gidebilirsiniz. Ankara, Ağrı, Adana, Antalya, Batman, Elazığ, Konya, Kiev, Mardin, Muş, Samsun, Trabzon, İstanbul, Erzincan’dan direkt uçuşla gidebileceğiniz İzmir’e Türkiye’nin her yerinden rahatça ulaşmak mümkün. İzmir Adnan Menderes Havalimanı’na 60 km uzaklıkta bulunan Efes’e özel aracınızla 45 dakikada varabilir ya da İzmir Otogarı’ndan Selçuklu minibüslerine binebilirsiniz.

Efes’te Gezilecek Yerler 

Asırlar boyunca birçok medeniyetin beşiği olan Efes, dönemin önemli ticari ve kültürel bir merkezi olmuş. Paganizm’den Hristiyanlığa, Katolizm’den Müslümanlığa kadar çeşitli dinlerin de doğduğu bu antik kentte dünyaca nam salmış eserler bulunuyor. 9 bin yıllık geçmişe dayanan bu eserler hakkında bazı yazılı kaynaklar olsa da bazıları rivayetlere dayanıyor. 

Artemis Tapınağı

MÖ 550 yılında Lidya Kralı Croesus tarafından Yunan Mitolojisi Tanrıçası Artemis adına yaptırılan Artemis Tapınağı antik kent dünyasının mermerden yapılmış ilk tapınağı olma özelliğini taşıyor. Rivayetlere göre Büyük İskender’in doğduğu gece yakılan tapınak, yeniden yapıldıktan sonra MS 263 yılında tekrardan yağmalanmış ve bunun üzerine tapınağın malzemeleri başka eserlerde kullanılmış. Dönemin ünlü heykeltıraşları tarafından yapılan tapınağın 125 metre uzunluğa ve 65 metre genişliğe sahip olduğu tahmin edilse de günümüze sadece birkaç sütun ve bloklar kaldı.

Kendisinden pek bir şey kalmasa da tapınak için söylenebilecek en güzel şeyi ise dünyanın yedi harikasını derleyen Sidon’lu Antipader söylemiş.

“Mağrur Babil’in üstünde savaş arabaları için yol olan duvarını ve Alpheus’daki Zeus heykelini ve asma bahçeleri gördüm ve güneşin kolosusunu ve yüksek piramitlerin devasa işçiliğini ve Mausolos’un engin mezarını; ama Artemis’in bulutlar üzerine kurulmuş evini gördüğümde diğer tüm harikalar parlaklıklarını kaybetti ve dedim ki “İşte! Olimpus’un dışında, Güneş hiç bu kadar büyük bir şeye bakmadı.” 

Celsus Kütüphanesi

MS 105 yılında ölen Asya Valisi Celcus Polamaeanus adına oğlu tarafından yaptırılan eser kütüphane olmasının yanı sıra aynı zamanda bir anıt mezar. Celcus’un mezarının bulunduğu kütüphane Roma döneminin mimari özellikleri ile yapılmış. Kütüphanenin ön cephesindeki kolonlar arasında akıl, kader, ilim ve erdemi temsil eden dört adet kadın heykeli bulunuyor. Şu anda Efes’te bulunun bu kopyalanmış heykellerin orijinalleri ise Avusturya-Viyana Müzesinde sergileniyor.

Dönemin en zengin içeriğine sahip kütüphanede 14 binden fazla kitap olduğu düşünülüyor. Duvarlardaki nişlerde saklanan kitaplar bilge Herakleitos, rüya tabircisi Artemidoros, şair Callinos ve hekim Soranos gibi kişilerin de yol göstericisi olmuş.

Antik Tiyatro

İmparator Cladius tarafından Helenistik dönemde yaptırılan Antik Tiyatro dünyanın en büyük açık hava tiyatrosu. Tiyatro gösterilerinin yanı sıra gladyatörler, şenlikler ve St. Paul’ün vaazları için de kullanılan Antik Tiyatro, muhteşem akustiği ile dünyanın en ünlü orkestralarının performanslarını sergilediği bir sahne. 24 bin kişinin oturabileceği şekilde yapılan tiyatronun üç katlı sahne binası tamamıyla yıkılmış olsa da geriye kalan tüm bölümler bugüne kadar sağlam bir şekilde gelmeyi başarmış.

Antik Tiyatro aynı zamanda tiyatronun simgesi haline gelen gülen ve ağlayan yüzlerin de ortaya çıktığı yer. Bagbozumu Tanrısı Dionysos’u anmak için düzenlenen şenliklerde kullanılmaya başlanan bu maskeler siyasi ve argo söylemlerde bulunan oyuncuların kimliğini gizliyordu.

Meryem Kilisesi

Efes’te bulunan Meryem Kilisesi, Hristiyanlık dünyasının ilk yedi kilisesinden biri biri. Meryem’in Hz. İsa’nın annesi kabul edilmesi ve Katolizm’in doğuşunun gerçekleştiği bu kilise Hristiyanlar tarafından kutsal kabul ediliyor. 

Bu kilise hakkında yüzyıllardır süre gelen bir rivayet de bulunmakta. Yaşadığı Alman köyünden hiç çıkmayan ve günün birinde amansız bir hastalığa yakalanan Rahibe Anna Katharina Emmerick, daha önce hiç duymadığı ve görmediği yerler hakkında bilinçli bir şekilde konuşmaya başlar. Kadın, birçok kişi gibi Yazar Clemens Brentano’nun da ilgisini çeker. Yazar, kadın ölene kadar her anlattığını not alır ve sonrasında Meryem hakkında bir kitap yazar. 1891 yılında İzmir’de okunan bu kitap, dinleyenlerde büyük bir merak uyandırır. Araştırmaya çıkan bir grup insan ise Meryem Kilisesi’ni bulur. O günden sonra da kilise dini bir merkez haline gelir.

Yedi Uyurlar

Yedi Uyurlar efsanesi birçok halka mal olmuş bir hikâye. Türkiye’de dört, dünyada otuz üç farklı noktada Yedi Uyurlar mağarası olduğu iddia ediliyor. Ancak Hristiyan kaynaklarının çoğunluğunda Yedi Uyurlar’ın Efes’teki mağarada olduğu yazılı. Bu yüzden de antik kentteki bu mağara oldukça dikkat çekici.

Hikâyelerde ortak tek nokta; putperestlerin baskısından kaçan Hristiyan yedi arkadaşın mezar kilisesi olan bu mağaraya kaçması. Bazı rivayetlere göre buraya sığınan gençler 200 yıllık derin bir uykuya dalıyor ve uyandıklarında Hristiyanlık resmi bir din oluyor. Diğer bir rivayete göre ise yedi kişinin kaçtığını duyan hükümdar mağaranın girişini kapattırıyor ve mağaranın girişine onları cezalandırdığına dair bir yazı astırıyor. Kapatılmalarının 200 yıl sonrasında arsa sahibi tarafından açılan mağarada yedi uyurlar görülür ve ihtiyaçları için köylünün arasına inmeleri ile de hikâye ortaya çıkar. 

Efes Aktiviteleri 

Yalnızca doğal güzelliği ile dünyada görülmesi gerekenler listesinde yer alan Efes’e seyahatinizde yöresel aktivitelere de katılabilirsiniz.

Selçuk Efes Festivali 

Her yıl eylül ayında düzenlenen Selçuk Efes Festivali’nde birçok kültürel ve sanatsal etkinlikler yer alıyor. Selçuklu merkezinde yapılan organizasyonda dört gün boyunca tiyatrolar, konserler, çocuklar için eğlenceli aktiviteler düzenleniyor. 

Meryem Ana Ayin Töreni

Hristiyanlar için kutsal bir kilise olan Meryem Kilisesi’nde her sene 15 Ağustos’ta Vatikan temsilcilerinin de yoğun katılımı ile ayinler düzenlemekte. Bu ayinlere katılan kişiler dileklerinin gerçek olması için dua ederek, adaklar adıyor.

Efes’te Nerede Kalınır?  

Efes Antik Kenti, koruma altına alınmış bir bölge olduğu için sadece çevre ilçelerde ve illerdeki konaklama seçeneklerini kullanabilirsiniz. Selçuk’ta birçok otel ve pansiyon mevcut, İzmir’de ise çok daha fazlası sizi bekliyor olacak.

REZERVASYON YAP

Efes Hakkında Bilmeniz Gerekenler

• Efes, Geç Antik ve Roma dönemindeki halinin üzerine başka bir inşaat yapılmayan tek büyük kent unvanını taşıyor.
• Eski zamanlarda Efes’e su çeşitli su kemerleri ile taşınmaktaydı.
• Efes’te tüm cadde ve sokaklar birbirini dik açı ile keser. 
• Efes Antik Kenti, yaz aylarında 08.00-19.00 saatleri arasında, kış aylarında 08.00-17.00 saatleri arasında haftanın her günü ziyarete açık.
• Efes’e seyahatiniz sırasında, sadece 8 km uzaklıkta bulunan ve “Ege’nin en güzel köyü” olarak adlandırılan Şirince’ye de uğrayabilir, meşhur köy gözlemesinden yiyebilirsiniz.

Türkiye'deki Diğer Popüler Turlar