Kars Gezi Rehberi

Türkiye’nin en eski yerleşim yerlerinden biri olan Kars, ülkemizin en soğuk illeri arasında yer alır. Karla kaplı dağlarıyla yılın büyük bir kısmı beyaza bürünen şehirde dünya üzerindeki en eski kültürlerin izlerine rastlamak mümkündür. Şehrin ismi de tarihi kadar eskidir. MÖ 130-127 tarihlerinde Kafkas Dağları’ndan gelen ve bu bölgeye yerleşen Bulgar Türklerinden miras kalan Kars ismi, Velentur boyunun Karsak oymağından gelir.

Ermenilerin, Rusların, İngilizlerin, Osmanlıların, Selçukluların, Arapların, Perslerin ve Urartuların egemenliği altında kalan şehir, kültürel zenginliği ile de dikkat çeker. Birçok medeniyete kucak açan Kars’ta farkı dinlerin ibadethaneleri, zamanında korunmak için yapılan yer altı şehirleri ve eski antik kent olarak anılan yerleşim alanları ilk günkü diriliğini korur.

Doğuda Ermenistan, kuzeyde Ardahan, güneyde Ağrı ve Iğdır, batıda Erzurum ile komu olan şehir 8 ilçeye sahiptir. 

Kars Hakkında Genel Bilgiler

Kars'a Nasıl Gidilir?

Kars'a İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı’ndan direkt uçuşlarla ulaşım sağlayabilirsiniz. Bulunduğunuz şehirden Kars uçak bileti alabilir, İstanbul aktarmalı seyahatinizi tamamlayabilirsiniz.

Kars Havalimanı’ndan Şehir Merkezine Ulaşım

Kars Havalimanı şehir merkezine 7 kilometre uzaktadır. Havalimanından belediyenin tahsis ettiği halk otobüslerini kullanarak ekonomik bir şekilde merkeze ulaşabilirsiniz. Ayrıca minibüs ve özel halk otobüslerini de kullanabilirsiniz. Daha rahat ve konforlu bir yolculuk için taksi ya da araç kiralama seçeneklerinden de yararlanabilirsiniz. 

ARAÇ KİRALA

Şehir İçi Ulaşım

Kars içinde gezilebilecek yerler genellikle yürüme mesafesindedir. Şehri dilerseniz belediye otobüsleriyle, dilerseniz taksiyle dilerseniz de kiralık araç ile gezebilirsiniz. Kars'ın ilçelerine ulaşmak içinse otogardan hareket eden otobüsleri kullanabilirsiniz.

Kars'a Ne Zaman Gidilir?

Kış aylarında yağan kar ile mükemmel manzaralar sunan Kars’a yılın hangi ayında giderseniz gidin hayran kalırsınız. Eğer şehre gitmekteki amacınız kayak yapmaksa aralık, ocak ve şubat aylarını tercih etmelisiniz. Ancak sömestr tatilinde şehrin ayrı bir yoğunluğu olduğunu da aklınızdan çıkarmayın. Doğu Ekspresi ile Kars gezisine çıkmak için en uygun dönem, şubat ile mayıs arası diyebiliriz. Kış manzaralarını ucundan yakalamak isteyenler şubat ile mart aylarını, baharın mutlu edici renkleri eşliğinde gezmek isteyenler ise nisan ile mayıs aylarını tercih edebilir. Kars, yaz mevsiminde Türkiye’nin birçok yerine göre daha serin olur. Yüksek rakımı sayesinde yaz mevsiminde, insanı ferahlatan meltemler eşliğinde harikulade bozkır ve dağ manzaraları sunar. Kars’ın doğası içerisinde kaybolacağınız bir tatil peşindeyseniz yaz mevsimi size uyar. Kars’ta tüm etkinliklere katılmak, tarihi yerleri gezmek ve yöresel lezzetleri rahat rahat denemek için tatil planlamanızı 3-4 günlük yapabilirsiniz. Hızlandırılmış bir programla şehri 2 günde gezmek de mümkün. 

Kars'taki Festivaller

Geleneksel değerlerini taşımaya devam eden Kars yıl içerisinde yaptığı festivallere de bunu yansıtıyor. Şehirde düzenlenen etkinlik ve festivaller genellikle yöresel çizgiler taşıyor.

• Uluslararası Kars Kültür Günleri (Haziran)
• Kars Kafkas Kültürleri Festivali (Eylül)
• Geleneksel Sarıkamış Kar Festivali (Mart)
• 19 Mayıs Güreş Müsabakaları (Mayıs)
• Koçköyü Festivali (Haziran)
• Kaşar Festivali (Temmuz)
• Uluslararası Altın Kaz Film Festivali (Kasım)

Kars’ta Gezilecek Yerler

Her köşesinden tarihin fışkırdığı Kars, ülkemizin en farklı şehirlerinden biridir. Gizemli geçmişi kadar doğal güzellikleri ile de dikkat çeken şehrin mutlaka görülmesi gereken yerleri: 

Sarıkamış Kayak Merkezi 

Kış sporlarının Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki merkezi Sarıkamış, Kars’ın birçok tarihi eserinin bulunduğu şirin ve küçük bir ilçe. Kars şehir merkezine 54 kilometre uzakta yer alan Sarıkamış Kayak Merkezi, kış turizminin nabzını tutan önemli bir bölgedir. Buraya geldiğinizde soğuk havanın etkilerini unutarak kendinizi kayak yapmanın keyfine bırakabilirsiniz. 5 etaplı pisti ve 12 kilometrelik alanı ile Türkiye'nin en büyüklerinden biri olan kayak merkezi aynı zamanda Sarıçam Ormanının eşsiz güzelliğini kayak yaparken görmenizi sağlıyor. Kaleleri ve kayak merkeziyle doğa ve kış sporu tatili yapma imkanı sunan Sarıkamış’a Kars üzerinden demir yolu, otobüs veya taksilerle gidilebilir.

Ani Harabeleri

UNESCO Dünya Mirasları Listesi’nde yer alan Ani Harabeleri’nin geçmişi 5. yüzyıla kadar dayanır. Ani Ören Yeri ya da Ani Tarihi Kenti olarak da anılan bu eski yerleşim merkezi, Kars’tan yaklaşık 40 km’lik bir yolculukla ulaşılabiliyor. Geçen yıllar boyunca sayısız savaşa, birden çok medeniyete tanıklık eden harabeler, zamanının en önemli merkezi yerleşim alanlarından biriydi. Bu kent zamana meydan okumuş surları ve artık bir harabe görünümündeki yaşam alanlarıyla Kars gezi rehberi içeriğinin en turistik noktası. Orta Çağ kentlerinin nasıl göründüğünü insanın gözünde canlandırmasına yardımcı olan Ani Antik Kenti, zaman içerisinde birçok kültüre yuva olmuş.  

Çıldır Gölü

Kars'a 70 kilometre mesafede yer alan Çıldır Gölü aynı zamanda Ardahan il sınırına da oldukça yakındır. Şehir merkezinden uzak bir konumda yer alan göl, Doğu Anadolu'nun en büyük tatlı su havzası olmasının yanı sıra, en büyük ikinci gölü olarak tanımlanabilir. 120 kilometrekare büyüklüğüyle eşsiz bir manzara sergileyen göl üzerinde kış aylarında atlı kızaklar ile gezilebilir. Günümüzde Kars’taki lezzetli sazan balıklarının kaynağı olması yetmezmiş gibi doğası sayesinde kamp yapmak için de birebir. Sarıkamış Dağı manzarasıyla birleşen göl, insan ruhu için adeta bir terapi.

Horomos Manastırı

931 yılında inşa edilen Horomos Manastırı, Ani Krallığı dönemindeki görkemine sahip olmasa da tarihi koklamak isteyen maceraperestler için ideal bir rota. Ani Antik Kenti’nin 15 km kuzeydoğusundaki Arpaçay’ın yanında bulunan Homoros Manastırı, ulaşımı zor olsa da Pakraduni Hanedanlığı’nın ihtişamlı dönemlerinden geriye kalanları görmek için ziyaret edilebilir.  

Kars Kalesi

Lara Kara Mustafa Paşa tarafından 1153 yılında yaptırılan Kars Kalesi şehrin en önemli tarihi yapılarından biridir. Kalenin doğu – batı uzunluğu 250 metre, kuzey – güney uzunluğuysa 90 metredir. Kars Kalesi içerisinde tarihi 12. yüzyıla dayanan türbe, mescit, cephanelere özel oda ve askeri koğuşlar bulunur.

Kümbet Camii (12 Havariler Kilisesi)

Pakraduni Hanedanlığı döneminde Kral Abbas tarafından 10. yy’de yaptırılan Kümbet Camii, o zamanlar 12 Havariler Kilisesi olarak da bilinir. Heybetli olduğu kadar ürkütücü de görünen bu yapı, Kars’ın gezilecek tarihi yerlerinden biri.

Sarıkamış Katerina Köşkü (Çar Nikola’nın Eski Av Köşkü)

Çamlarla kaplı Sarıkamış Ormanı’nda, 19. yy sonlarında yaptırılmış bir köşk, mağrur ve güçlü bir şekilde zamana direnmeye devam ediyor. Sarıkamış Katerina Köşkü, Baltık mimarisi ile ilgilenenler kadar Kars gezisinde ilginç bir yer görmek isteyenler için de mükemmel bir rota. 

Ebu’l Hasan Harakani Türbesi ve Camii

1033 yılında şehit düşen Ebu’l Hasan Harakani adına, Kars’ın 1061’de Alpaslan tarafından fethedilmesinin ardından inşa ettirilen bu türbe, mutlaka görülmesi gereken Kars’ın tarihi yerlerinden bir diğeri. Tarihe geçmiş kişilerin mezarlarının bulunduğu Ebu’l Hasan Harakani Türbesi’nde, Osmanlı zamanlarının izlerini de takip edebilirsin.

Fethiye Camii (Eski Kilise)

16. yy civarında Ruslar tarafından yaptırılan bir kilise olan Fethiye Camii, Kars içerisinde görülebilecek en ilginç mimariye sahip dini yapılardan biri. Dış mimarisi Rus ve Baltık anlayışıyla tasarlanan, iç mekan tasarımı ise İslam mimarisine uygun şekilde düzenlenen Fethiye Camii, Kars gezi rehberi içerisine ilginç görünümüyle girmeye hak kazanıyor.

Şeytan Kalesi

Çıldır Gölü’ne 15 km uzaklıkta bulunan Şeytan Kalesi’nin yapım yılı kesin olmasa da onu inşa edenlerin Urartular olduğu düşünülüyor. Sarp kayalıkların üzerine kurulmuş Şeytan Kalesi (Zivin Kalesi), zamanının en korunaklı yapılarından biri olsa da günümüzde terk edilmiş bir harabe görünümünde. Tarihi yapıları keşfederek zaman yolculuğuna çıkmayı seviyorsanız burada kesinlikle çok eğleneceksiniz.

Kars’ta Nerede Kalınır?

Sarıkamış gibi turistik merkezler sayesinde Kars, ziyaretçilerine her bütçeye ve beklentiye uygun konaklama imkanları sunuyor. Kars gezi rehberi notlarına ucuz konaklama yerleri eklemek isterseniz Kars Öğretmenevi ve Kars DSİ Misafirhanesi’ne mutlaka göz atın. Buralar fiyat/performans açısından inanılmaz. 

Kars otelleri arasından seçim yapmak istiyorsanız da sizin için buraya iki önerimizi bırakıyoruz:

Kar’s Otel

Kars gezisinde yüksek beklentileri olan tatilcilere seslenen Kar’s Otel, geniş odaları, güler yüzlü personeli ve üstün hizmet politikasıyla şehrin en iyi otellerinden biri konumunda. Dört yıldıza sahip Kar’s Otel, bulunduğu eski taş yapı sayesinde tarihi yerlerde konaklamayı sevenleri de ayrıca keyiflendiriyor.

Adres: Yusuf Paşa Mah. Halit Paşa Cad. No: 31, Merkez

Cheltikov Hotel

Rus zamanlarından kalma yapılardan olan Cheltikov Hotel, Kars gezisinde kalınabilecek yerler arasında kesinlikle dikkate değer. 19. yy’de Cheltikov ailesinin konağı olan bu yapı, sonrasında otele dönüştürülerek Kars’ı keşfetmeye gelmiş gezginler için bir durak olmuş. Çalışanlar kibar, odalar temiz, otel politikası müşteri odaklı. Cheltikov Hotel, Kars tatilinde kendine kalacak özel bir yer arayanlar için mükemmel bir seçim.

Adres: Yusuf Paşa Cad. Şehit Hulusi Aytekin Cad. No: 63, Merkez

Doğu’nun gizemli dünyasına ışık tutan Kars, konaklama seçenekleri açısından zengin bir şehirdir. Sakin ve güvenli bir il olan Kars’ta 3, 4 ve 5 yıldızlı oteller haricinde butik oteller ve pansiyonlarda rahatça kalabilirsiniz. Genellikle şehir merkezinde yer alan konaklama birimlerinden Kars’ın tarihi ve doğal güzelliklerine kolay ulaşım sağlayabilirsiniz. Kış turizminin en önemli merkezlerinden biri olan Sarıkamış Kayak Merkezi’ne sahip olan şehir, kayak tutkunlarına da ev sahipliği yapıyor. Sarıkamış’ta yer alan otelleri tercih ederek hem kayak yapabilirsiniz hem de şehrin tarihi ve turistik bölgelerini gezebilirsiniz.

OTEL REZERVASYONU YAP

Kars’ta Ne, Nerede Yenir?

Kaşar peyniri dendiği zaman akla gelen ilk isim olan Kars aynı zamanda hamur işleri, et yemekleri ve tatlılarıyla da damaklarda kalıcı lezzetler bırakır. Şehrin balı da oldukça meşhurdur. Kars’ta yenilmesi gerekenler:

• Kaz eti ve bulgur pilavı: Kars yemeklerinin en meşhuru kaz eti.
• Hangel: Hıngel olarak da bilinen bu tarif, içsiz bir şekilde hazırlanan mantı yemeğine benziyor.

• Evelik aşı: Baharda ortaya çıkan evelik otundan yapılan doyurucu bir çorba.      

• Isırgan otu çorbası: Adı üzerinde, ısırgan otuyla yapılan bir çorba.

• Piti: Kuzu/koyun eti ve nohutla hazırlanan bu yemek, etoburlar için bulunmaz bir nimet! Yemeğe sarı rengi veren şey ise zerdeçal.

• Umaç helvası: Un helvasına benziyor. Tek farkı, içerisindeki kavrulmuş un kıtırları.

• Piroşki: Rus mutfağının etli hamur işi tarifi piroşki, hamur işi severlerin denemesi gereken bir tat.

• Hörre: Bir tür un çorbası.

• Feselli: Bir tür gözleme, kete ya da bazlama diyebiliriz. Sacda hazırlanıyor.

• Haşıl: Buğdaydan yapılma, üzerine kızgın yağ dökülerek yenilen yöresel bir yemek.

• Nezik: Kaymakla hazırlanan bir tür hamur işi.

• Kars Kaşarı
• Umaç Çorbası
• Kars böreği
• Ekmek aşı
• Kete, Kuymak, Katmer, Pişi
• Elma dolması

Han-ı Hanedan:

Kars’ın en iyi restoranlarından biri olan Han-ı Hanedan, yöresel Kars yemeklerini tadabileceğiniz, üzerine aşık atışmasına denk gelebileceğiniz bir yeme içme mekanı.

Adres: Ortakapı Mah, Faik Bey Cad. No: 100, Merkez

Kamer:

Kars restoranlarında hangel yemek isteyenler, burayı tercih ediyor. Vejetaryen dostu menüsüyle göz dolduran Kamer, Kars gezi rehberi içerisindeki yemek duraklarından biri.

Adres: Halit Paşa Cad. No: 41, Merkez

Kars Kaz Evi:

Kars’ın en ünlü restoranı, bir aile tarafından işletilen Kars Kaz Evi. Fiyatlar, popülerliği nedeniyle biraz yüksek; yemekler ise oldukça lezzetli. Kars Kaz Evi, aynı zamanda kale manzarası sunarak yemek vaktini renklendiriyor. Burada yöresel folklor ekibinin gösterilerine denk gelebilirsiniz. Menüde vegan seçenekler de mevcut.

Adres: Halit Paşa Cad. No: 1, Merkez

Günayın Yeri:

Çıldır Gölü civarına gidersen Günayın Yeri’ne mutlaka uğrayın ve fırında kaz kızartmasıyla beraber alabalık güvecini sipariş edin. Lezzetli yemeklerin ardından, göl manzarası eşliğinde sıcacık çayını yudumlarken bize teşekkür edeceksiniz.

Adres: Kars - Çıldır Yolu, 55. km.

Pushkin Restoran:

Yöresel Kars lezzetlerini tarihi bir mekanda tatmak istersen Pushkin Restoran, özenli sunumu ve sıcakkanlı çalışanlarıyla Kars restoranları arasında beklentilerinizi karşılayacaktır.

Adres: Yusufpaşa Mah. Atatürk Cad. No: 28, Merkez

Kars’ta Ne, Nereden Alınır?

Kars, çevresindeki doğal alanların sarp ve zirai geliştirmelere kapalı olması sebebiyle belki de Türkiye’nin en doğal bal üretimine kaynak sağlıyor. Burada asla zirai ilaç ya da vitaminlerle beslenmeyen çiçeklerden polen toplayan arılar, inanılmaz lezzetiyle ünlü Kars balını gerçek kılıyor. Kars’ta ayrıca gurmelerden tam puan alan nefis kaşarlar üretiliyor. 

Kars’tan hediyelik bir şeyler bakınıyorsanız da hem şehir merkezinde hem de turistik noktalarda el işi ürünler satan seyyar satıcılar ve hediyelik eşya mağazaları mevcut. Kars gezinizi size hatırlatacak bir şeyler bakınıyorsanız tahta objelere ya da motifli kilimleri değerlendirmeye alabilirsiniz.

Kars merkezinde kurulan tezgahlardan, çarşı ve pazardan şehre özgü yöresel kıyafetleri ve tatları bulabilirsiniz. Boğatepe Köyü’ne giderek Peynir Müzesi’ni ziyaret edebilir, buradaki birbirinden güzel peynirlerden -özellikle Kars gravyeri, Kars kaşarı, Kars tulumu- kendinize ve sevdiklerinize alabilirsiniz. Ayrıca yine burada bulunan çiçek balının da tadına bakmayı ve yanınıza bir kavanoz almayı unutmayın. Doğal ipler kullanılarak yapılan ve yöreye özgü motiflere sahip Kars kilimlerine de mutlaka bakmalısınız.

Büyük Zavotlar:

Uluslararası bir üne sahip olan Büyük Zavotlar, tamamen doğal Kars balı ve kaşarı almak isteyenlerin ilk durağı oluyor. Büyük Zavotlar, talep eden müşteriler için ürünlerini başka şehirlere de kargoyla gönderebiliyor. Rus ve Türk kültürünün ortak ürünü olan dünyaca ünlü Kars gravyer peynirini de buradan alabilirsiniz.

Adres: Merkez Mah. Halit Paşa Cad. No: 120, Merkez

Karsak Peynir Cenneti:

Kars merkezdeki şirin dükkanında lezzetli kaşar ve gravyer peynirleri satan Karsak Peynir Cenneti, burayı ziyaret eden gezginlere Kars hakkında bilgi verirken ürünlerinden de ikram ediyor. Karsak Peynir Cenneti, Kars’ı terk etmeden önce bavulun boş yerlerini doldurmak için mükemmel bir durak.

Adres: Yusuf Paşa Mah. Kazım Paşa Cad. No: 84, Merkez

Kars Gece Hayatı

Kars’ta gece hayatı yaygın değildir ancak şehir merkezinde özellikle yaz aylarında canlı müzik yapan yerler vardır. Ayrıca Kafkas gösterileri yapan özel mekanlar da bulunur. Genellikle Kars'ın en işlek caddesi Faikbey caddesinde toplanan kafelerde eğlenceli zamanlar geçirebilirsiniz. ayrıca Sarıkamış ve şehir merkezinde yer alan otellerin restoran ve barları da kaliteli eğlence için uygundur.

Gitmeden Önce Bilmeniz Gerekenler 

• Kars'a gitmeden önce hava durumunu takip etmeniz ve yanınıza alacağınız kıyafetleri buna göre belirlemeniz gerekir. Şehrin yaz aylarında bile özellikle geceleri soğuk olacağını göz önüne almalısınız.
• Kış tatili için geldiyseniz kayak ekipmanlarını yanınızda getirmeyi unutmayın.
• Kars’ta kış tatili yapacaksan kıyafetlerini iyi seçmelisin. Bot ve mont tercihin zorlu kış şartlarına uygun olmalı. Ayrıca termal içlik, yün çorap, atkı ve bere, Kars’a kış tatili için giderken mutlaka yanında bulunması gereken şeyler.
• Kars’ın tarihi, Alt Paleolitik Çağ’a kadar uzanıyor. Geçmiş uygarlıklardan kalan eserler, şehrin dört bir yanında gözlemlenebiliyor. Yani Kars gezisinde uzun yürüyüşlere hazır ol. Seni yormayacak şekilde tasarlanmış iyi bir sırt çantası çok işine yarar.
• Kars, sanat ve kültür konusunda da iddialı bir şehir. Sanat filmi sevenler için: Kozmos 
• Kars’ta gidip kaşar almadan dönmek olmaz. Kars’ta inanılmaz lezzetli peynir ve kaşar türleri var.
• Kars, aşık ve ozan kültürünün en yoğun bir şekilde yaşandığı şehirlerden biridir. Kars Aşıklar Otağı gibi kurumlar aracılığıyla şehrin aşık geleneğini yaşatan sanatçıları dinleyebilirsin.  
• Mahsun Kırmızıgül’ün Mucize filmi de burada çekilmiş. Orhan Pamuk’a Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazandıran Kar romanı da burada kurgulanmış ve yazılmış.
• Kars şehrinin ismi, İskitlerden geliyor. O zamanlar Kars’a, Karsak deniyormuş. Kars, uzun zaman boyunca ismi değişmeyen az sayıdaki şehirlerden biri.
• Şehir, korunan eski evleri ile fotoğrafçılar için adeta bir rüya rotası. Burada inanılmaz fotoğraf kareleri, ölümsüzleştirilmek için sizi bekliyor.

Önemli Telefonlar

Kars telefon şehir kodu: 474

Kars Havalimanı: (0 474) 213 56 68